Qua hơn 2400 trang, bộ tiểu thuyết Hồ Sơ Lửa là công cuộc bất tận về cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm của các chiến sĩ công an Thành phố Hồ Chí Minh kể từ những ngày đầu thống nhất đất nước, đến giai đoạn đổi mới, và thời kì hội nhập phát triển cho đến nay.
Nội dung bài viết
Bộ truyện Hồ Sơ Lửa của nhà văn Lại Văn Long
Dưới ngòi bút tinh tường của Lại Văn Long, mỗi vụ án, mỗi nhân vật đều mang dấu ấn lịch sử nhất định trong hành trình đấu tranh chống lại tội phạm ở mỗi thời kì. Với một khát vọng hòa bình, bình đẳng, Lại Văn Long luôn truyền tải tâm thế của một người căm ghét cái ác, tận tụy chiến đấu, hi sinh vì nhân dân qua phẩm chất của các chiến sĩ công an. Để rồi qua mỗi chuyên án, những thử thách, nguy hiểm càng cam go, những chiến tích, công lao của các cán bộ càng được ghi nhận, vinh danh. Hình tượng người chiến sĩ công an trong lòng nhân dân cũng vì thế mà hào hùng, đáng tin cậy. Bộ Hồ Sơ Lửa gồm có:
– Mật danh Đ9: Khởi đầu câu chuyện từ nhân vật “Chín Tàu bay” – một ông trùm tổ chức tội phạm được hư cấu từ một nhân vật có thực, rất nổi tiếng ở Sài Gòn qua hai chế độ. Đây là cuộc đấu trí nghẹt thở giữa chính – tà của lực lượng công an với băng tội phạm khét tiếng ở Sài Gòn. Truyện còn phản ánh góc khuất của của ngành công an khi phát hiện những cảnh sát biến chất làm tay sai cho ông trùm tội phạm.
– Oán thù trớ trêu: Nối tiếp phần 1, Oán thù trớ trêu tiếp tục các phi vụ bí ẩn, phức tạp với liên hoàn “án chồng án” khi sát thủ “vô hình” trước camera an ninh ở hiện trường 3 vụ án mạng liên tiếp. Các chiến sĩ của Đội đặc nhiệm Phòng Cảnh sát hình sự bước vào hành trình phá án đầy cam go, vất vả trước những thủ thuật gây án “vô hình”. Nhưng kết quả không khiến độc giả thất vọng, cái thiện chiến thắng, cái ác quy phục. Tác phẩm gieo thêm mầm thiện trong lương tâm mỗi người với đạo đức nhà Phật: “Lấy oán báo oán, oán chồng chất. Lấy ân báo oán, oán tiêu tan”.
– Gia tộc tướng cướp
– Phát súng chính nghĩa
Phần 3 và phần 4 của Hồ Sơ Lửa đi sâu vào xuất thân của một cảnh sát mang đủ trớ trêu của lịch sử, đó là Thượng úy Hoàng Đức Định. Anh là con ruột tướng cướp Hai Cuộc tàn bạo và là con cháu một gia tộc 4 đời làm tướng cướp. Bằng sự động viên của đồng đội cùng lòng nhiệt thành, chính nghĩa của bản thân, Định đã vượt qua quá khứ, chấp nhận hiện thực. Và trong giây phút gay go, Định đã nổ “phát súng chính nghĩa” kết thúc cuộc đời của tên cướp Chín Nắng, là chú ruột của mình, để cứu động đội đang bị nguy hiểm dưới họng súng AK của hắn.
– Lật án tử hình và vỏ bọc thần thánh: Chuyên án này nỗ lực tìm lại chứng cứ “lật án tử hình” của Huỳnh Thổ và những vụ án oan sai của gia đình ông bởi nữ luật sư Kim Kiều cùng đội chiến sĩ công an. Cuộc đấu tranh càng trở nên khó khăn, phức tạp hơn khi những thành phần công an biến chất cố gắng che dấu cho hành động tiếp tay với tội phạm.
– Hồng nhan sương khói: Chuyên án cuối cùng, với tên gọi “chuyên án bàn tay phật”, Đội Đặc nhiệm đã nỗ lực truy tìm thủ phạm tạt axit vũ nữ Saly, và ra sức minh oan án tử cứu Sơn Cụt, giúp gắn kết Sơn Cụt và mối tình đầu Hai Mộng (Saly) lại với nhau. Kết thúc tập truyện cho ta thấy được tấm lòng liêm khiết, công bằng, nhân ái, khoan dung của các chiến sĩ công an trong công cuộc phòng chống tội phạm, xây dựng cuộc sống yên bình cho nhân dân.
Hồ Sơ Lửa – Một thiên sử đấu tranh với tội ác
Với mong muốn phản ánh, tiên đoán được thời cuộc, Lại Văn Long đã dùng bút lực và tài trí của mình truyền tải nhiều vấn đề xã hội mang tính triết luận trong bộ tác phẩm đồ sộ Hồ Sơ Lửa. Thiên truyện đã phác họa rõ nét diện mạo của xã hội, văn hóa Việt Nam suốt nhiều thế hệ, bắt đầu từ những năm đầu thống nhất cho đến nay.
Ở mỗi thời kì, công cuộc phòng chống tội phạm của lực lượng công an mang nhiều dấu ấn lịch sử đặc thù khác nhau, duy sự thủ đoạn, quy mô hành án của các tổ chức tội phạm ngày càng khó đoán, mưu mô hơn. Chính sự hư cấu phỏng lại từ các vụ án phức tạp và hành trình phá án gian lao, hiểm nguy của Đội đặc nhiệm đã khiến độc giả như một lần nữa sống lại trong những khoảnh khắc biến động của lịch sử. Vì vậy, không quá khi nhận định rằng, bộ Hồ Sơ Lửa của Lại Văn Long chính là thiên sử đấu tranh chống tội ác đồ sộ nhất của Việt Nam từ những năm 1975 cho đến nay.
Đời công an và câu chuyện sau những chiến công
Bên cạnh những phi vụ phá án đầy hấp dẫn, những màn đấu trí căng thẳng giữa lực lượng thiện – ác, Hồ Sơ Lửa còn cho thấy cuộc sống đời thường với đầy những tâm tư, tình cảm của mỗi nhân vật công an trong Đội đặc nhiệm hình sự.
Sự đoàn kết, tình đồng chí, đồng đội luôn là một trong những yếu tố then chốt để dẫn đến những pha phá án thành công của lực lượng công an. Tuy vậy, để đi đến vạch đích cuối cùng của công lý – là chiến thắng, không ít lần những người công an liêm khiết phải dằn lòng thực hiện nhiệm vụ vây bắt những thành phần công an biến chất, tiếp tay cho những hành động gian ác của các tổ chức tội phạm quy mô.
Bên cạnh đời sống chiến đấu bảo vệ yên bình cho xã hội, chuyện tình cảm của các chiến sĩ cũng mang đến nguồn sinh khí ấm áp cho tác phẩm. Như cặp đôi Định – Vân, cả hai vừa là một cặp đồng đội phối hợp ăn ý trong các phi vụ phá án, vừa giúp đỡ, động viên nhau mỗi khi gặp khó khăn. Trung úy Thu là nữ trinh sát của Đội đặc nhiệm. Sau nhiều lần thể hiện sự thông minh, dũng cảm và lòng sẵn sàng hi sinh nhiệm vụ trong nhiều chuyên án khắc nghiệt, Thu đã gặp một nửa của mình là trinh sát Lộc của Cục Cảnh sát hình sự – Bộ Công an.
Sự góp mặt của các nhân vật chỉ huy cấp cao trong các chuyên án lớn cũng là một phần quan trọng để tạo nên chiến thắng cho mọi cuộc chiến tàn khốc giữa hai phe thiện – ác này. Chính những người đầu tàu về kinh nghiệm, nghiệp vụ phòng, chống tội phạm cùng ý chí kiên định, các nhà lãnh đạo đã truyền đạt mệnh lệnh, định hướng, chỉ đạo đúng đắn cho cấp dưới là các chiến sĩ Đội đặc nhiệm thi hành nhiệm vụ.
Khép lại trang cuối cùng, bộ tiểu thuyết Hồ Sơ Lửa đã khắc họa rõ nét một xã hội đầy biến động kéo dài suốt nhiều thế hệ và vẫn còn được tiếp diễn đến ngày nay. Bên cạnh sự nhiễu nhương muôn thuở của tội ác trong xã hội cùng cuộc chiến dai dẳng không hồi kết giữa phe thiện – ác, Hồ Sơ Lửa đã cho ta thấy những phẩm chất tốt đẹp, sự cống hiến hết mình của lực lượng công an cho sự an toàn, an bình của nhân dân. Từ đó truyện tiếp thêm niềm tin cho tất cả chúng ta về một xã hội văn minh, công bằng, tươi đẹp hơn.